Godziny nadliczbowe to temat, który dotyczy większości pracowników w Polsce. Niezależnie od tego, czy pracujesz na etacie, czy w systemie zmianowym, prędzej czy później możesz stanąć przed pytaniem: ile faktycznie należy mi się za dodatkową pracę? Zasady obliczania wynagrodzenia za nadgodziny są jasno określone w Kodeksie pracy, ale w praktyce często budzą wątpliwości.
W tym poradniku wyjaśniamy krok po kroku, jak obliczyć stawkę godzinową, kiedy przysługuje dodatek 50% lub 100% oraz jak w prosty sposób sprawdzić wynik za pomocą kalkulatora online.
Dlaczego warto wiedzieć, jak liczyć nadgodziny?
Wielu pracowników w Polsce zastanawia się, czy ich pensja za dodatkowe godziny pracy jest prawidłowo wyliczona. Zgodnie z Kodeksem pracy, każda godzina nadliczbowa musi być odpowiednio wynagrodzona – czy to w formie dodatku, czy czasu wolnego. Jeśli wiesz, jak obliczyć stawkę za nadgodziny, łatwiej dopilnujesz swoich praw i unikniesz nieporozumień z pracodawcą.
Czym są godziny nadliczbowe?
Godziny nadliczbowe (nadgodziny) to czas pracy wykraczający poza:
- dobową normę – czyli zwykle 8 godzin na dobę,
- tygodniową normę – najczęściej 40 godzin w przeciętnym tygodniu pracy.
Do nadgodzin zalicza się także pracę w niedziele, święta oraz w porze nocnej.
Ile wynosi dodatek za nadgodziny?
Prawo przewiduje dwa główne dodatki:
- 50% dodatku – za nadgodziny w zwykłe dni robocze.
- 100% dodatku – za pracę w nocy, niedziele i święta oraz przy przekroczeniu normy tygodniowej.
Dzięki prostemu podziałowi można łatwo sprawdzić, kiedy przysługuje Ci półtora raza stawki, a kiedy pełne podwojenie wynagrodzenia.
Jak krok po kroku obliczyć wynagrodzenie za nadgodziny?
- Ustal stawkę godzinową – podziel miesięczne wynagrodzenie zasadnicze przez liczbę godzin pracy w danym miesiącu.
- Policz wartość dodatku – dodaj 50% lub 100% w zależności od rodzaju nadgodzin.
- Pomnóż przez liczbę przepracowanych godzin nadliczbowych.
- Dodaj do wynagrodzenia zasadniczego.
👉 Jeśli nie chcesz liczyć ręcznie, skorzystaj z kalkulatora nadgodzin, który w kilka sekund poda Ci wynik.
Przykład obliczeń
Załóżmy, że Twoje wynagrodzenie zasadnicze to 6 000 zł brutto. W danym miesiącu masz do przepracowania 160 godzin.
- Stawka godzinowa: 6 000 ÷ 160 = 37,50 zł.
- Dodatek 50%: 37,50 × 1,5 = 56,25 zł za godzinę.
- Dodatek 100%: 37,50 × 2 = 75 zł za godzinę.
Jeśli w danym miesiącu przepracujesz 10 godzin nadliczbowych w dni robocze, otrzymasz dodatkowe 562,50 zł.
Czy można zamiast pieniędzy wybrać czas wolny?
Tak. Zamiast wynagrodzenia możesz otrzymać czas wolny:
- w stosunku 1:1, jeśli sam o to wnioskujesz,
- w stosunku 1:1,5, jeśli czas wolny przydziela pracodawca.
To rozwiązanie szczególnie cenne dla osób, które stawiają na work-life balance. Do planowania odpoczynku przyda się kalkulator czasu przerwy obiadowej lub kalkulator czasu wolnego w miesiącu.
Najczęstsze błędy przy liczeniu nadgodzin
- Pomijanie dodatków stałych – np. premii regulaminowych, które powinny być częścią podstawy.
- Mylenie nadgodzin z dyżurem – dyżur nie zawsze oznacza nadgodziny.
- Brak uwzględnienia limitów BHP – istnieją granice, ile nadgodzin można legalnie przepracować.
Aby uniknąć pomyłek, możesz sprawdzić swoje wyliczenia z pomocą kalkulatora godzin nadliczbowych i ich wynagrodzenia.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Jak obliczyć nadgodziny w nocy?
Dodatek wynosi 100%, czyli podwójna stawka godzinowa.
Czy pracodawca może odmówić zapłaty za nadgodziny?
Nie, ale może zaproponować czas wolny zamiast pieniędzy, jeśli spełnione są warunki z Kodeksu pracy.
Czy premie wchodzą do podstawy obliczeń?
Tak, jeśli są wypłacane regularnie i wynikają z umowy.
Ile maksymalnie nadgodzin można przepracować w roku?
Prawo przewiduje limit 150 godzin, chyba że układ zbiorowy określa inaczej.
Martin is the creator of kalkulatorczasu.com, a website dedicated to providing simple, accurate, and easy-to-use time calculation tools. With a strong focus on clarity and reliability, Martin helps users save time and solve everyday problems involving time tracking, scheduling, and planning. His mission is to make complex time calculations accessible to everyone—students, professionals, and everyday users alike.